- instruo
- in-strŭo, xi ( perf. sync. instruxti, Plaut. Mil. 4, 1, 34), ctum, 3, v. a., to build in or into; to build,, erect, construct (class.).I.Lit.A.In gen.:B.
contabulationem in parietes,
Caes. B. C. 2, 9:tubulos in earum (cloacarum) parietibus,
Vitr. 5, 9, 7:muros,
Nep. Them. 6:aggerem,
Tac. H. 2, 22.—In partic.1.To set in order, draw up in battle array:2.legiones,
Plaut. Am. 1, 1, 66:aciem,
Cic. Mur. 9, 22; id. Phil. 4, 5, 11:contra copias praesidia vestrosque exercitus,
id. Cat. 2, 11 init.—Absol.:ad instruendum spatium,
Liv. 9, 37, 3; 10, 19, 15; 24, 48, 11:insidias in loco aliquo,
to lay an ambush, id. Clu. 66, 190; cf.:quem insidiis instruendis locum?
Liv. 6, 23, 6:acies circa vallum,
id. 3, 22, 5:ad hunc modum aciem,
Caes. B. C. 3, 88:postremo in plures ordines,
Liv. 8, 8, 4:naves,
Just. 5, 4, 1.—To prepare, make ready, furnish, provide, to equip, fit out (with necessaries):II.domum,
Cic. Verr. 2, 4, 5, § 9:instruere et parare convivium omnibus rebus,
id. ib. 2, 4, 27, §62: mensas,
Verg. A. 3, 231; Ov. M. 8, 571:agrum,
to stock, furnish, Liv. 6, 5, 5:hortos,
Col. 11, 2, 25; Plin. Ep. 8, 18, 11:frumento et stipendio victorem,
Just. 6, 6:et dotare filiam,
Suet. Vesp. 14:mulieri aurum atque ornamenta,
Plaut. Mil. 4, 1, 35:instruit focum provincia,
Juv. 5, 97:socios simul instruit armis,
Verg. A. 8, 80:concubinas securibus peltisque,
Suet. Ner. 44:Xerxes bellum per quinquennium instruxit,
Just. 2, 10, 12; 8, 5, 2.—Trop.A.In gen., to procure, provide for, prepare for, furnish:B.accusationem,
Cic. Clu. 6:causam,
Plin. Ep. 10, 85:in instruendo (orationem) dissipatus,
in arranging, Cic. Brut. 59, 216: se, to furnish, prepare one ' s self:ad judicium nondum se satis instruxerat,
id. Verr. 2, 4, 19:neque spatium erat instruendi bellum,
Just. 8, 5, 2. —In partic., to provide with information, to teach, instruct:2.(oratores) parum his artibus instructos vidimus,
Cic. Brut. 59, 214:judicem notitiā rerum,
Quint. 4, 2, 24:juvenes salubribus praeceptis,
Petr. 140: aliquem scientiā alicujus rei, Quint. prooem. § 23; cf. id. 1, 10, 5; 2, 4, 20; 2, 5, 1 al.— Absol., Just. praef. 4 (but in Cic. Cael. 30, 72, the true reading is instituimur).—To plan, devise:A.magnas res hic agito in mentem instruere,
Plaut. Rud. 4, 2, 31:instruendae fraudi intentior,
Liv. 23, 35, 14: insidias [p. 971] mihi, Cat. 18 (21), 7.—Hence, instructus, a, um, P. a., ordered, drawn up; furnished, provided with any thing.Lit.:B.exercitus ita stetit instructus, ut, etc.,
Liv. 4, 18:acies,
Caes. B. G. 1, 48:domicilia rebus iis omnibus, quibus, etc.,
Cic. N. D. 2, 37, 95:instructa et exornata domus,
provided with necessaries, id. Verr. 2, 2, 34, § 84:instructae ornataeque naves,
id. ib. 2, 5, 51, §133: instructae atque ornatae omnibus rebus copiae,
id. de Imp. Pomp. 8:omnibus rebus instructum et paratum convivium,
id. Verr. 2, 4, 27.—Trop.1.Arranged, prepared; instructed:2.jam instructa sunt mihi in corde consilia omnia,
Ter. Phorm. 2, 2, 7:res satis scite instructae et compositae,
Cic. Leg. 1, 13, 39:ad permovendos animos instructi et parati,
id. Or. 5:ad mortem contemnendam,
id. Fin. 2, 17:ad dicendum instructissimus,
id. de Or. 3, 8.—Instructed, versed in:in jure civili,
Cic. de Or. 1, 58, 249:omnibus ingenuis artibus,
id. ib. 1, 16, 73:a jure civili, ab historia instructior (v. ab),
id. Brut. 43.—In a bad sense: accusatores instructi et subornati,
prepared, instructed, Cic. Vatin. 1, 3:vitiis instructior,
Hor. Ep. 1, 18, 25.— Adv.: instructē, with great preparation; only comp.:ludos opulentius instructius facere,
Liv. 1, 35, 7:instructius accusare,
App. Mag. 34, p. 296.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.